Wat is Vendelzwaaien?
Vendelen (ook wel vendelzwaaien of vaandelzwaaien genoemd) is het ritueel van vendelzwaaiers. Vendelen is een bezigheid wanneer het vendel door bekwame,
deskundige handen gezwaaid wordt.
Er ontstaat dan een spel van meer dan plezier alleen, maar ook van toegewijde eerbied. In oude tijden hebben schutterijen en gilden hun kerken en dorpen
beschermd tegen stropende benden en huurlegers die de dorpen platbrandden en de kerken beroofden. De gildebroeders beschermden wat hun het dierbaarste was:
hun vrouw en kinderen, huis en haard. En als dan het gevaar voorbij was, sloegen zij met hun vaandels een gebed om zich heen, omdat zij zo meer konden zeggen
als in woorden uitdrukken. En zo heeft eeuwen lang het zwaaien van het vaandel haar waarde behouden als meer dan alleen traditionele betekenis. Voor het spel geldt
dit mooie zinvolle arerosticon(een gedicht waarvan de eerste letter van de regels een naam vormen):
Vdat is Vrede
Edat is Eendracht
Ndat is Noblesse
Ddat is Discipline
Edat is Eer
Ldat is Lach en Leven
Klassiek vendelen
Als de landvorst de schutters van de diverse steden opriep, dienden zij zich op een centrale plaats te verzamelen. Elke schuttersgroep voerde zijn eigen vaandel en vendels mee. Het is vrijwel zeker
dat bij de aankomst de vendels neigden voor stedelijke overheden en landvorsten, bij wie de schutters zich present meldden. Het komt waarschijnlijk voor dat uit het neigen en zwaaien van de vendels het huidig vendelen is voortgekomen, temeer
omdat nu doorgaans gevendeld wordt wanneer de schutterskoning aanwezig is: de zogenoemde vendelhulde.
De betekenis van het vendelzwaaien
Vendelhulde: een uitbeelding van een strijd tussen goed en Kwaad
Er zijn folkloristen geweest, die in de vendeldemonstratie van schutterijen niets anders zagen dan louter eerbetoon aan de Pastoor, Burgermeester, enz. Sommige beweren ook dat het ontstaan van dit imposante vlagvertoon te zoeken is in de middeleeuwse
Meigilden of oud Germaanse bloedbroederschappen. De betekenis van het vendelen zoals dit tegenwoordig gekend wordt heeft een andere intentie. De vendelhulde zelf wordt een gebed en strijd genoemd, terwijl de vendeliers er steeds aan worden herinnerd, dat ze met gewijde vaandels vendelen.
1. het rondzwaaien boven het hoofd betekent: houd je kloek en sterk in de strijd die komen gaat.
2. Als de vlag wordt rond gegooid om de hals betekent dit: weer je geducht al zal dit ook je hoofd moeten kosten.
3. De vlag draait om de lendenen: geef aan dit werk je kracht, je lichaam, desnoods je leven.
4. De valg draait om de enkels: laat de vlag steeds draaien, maar zorg dat ze schoon en rien blijft, zoals de lelie, het symbool hiervan (de vendelier mag nimmer met het vaandel/de stok de grond raken).
5. In machtige slagen wordt de vlag achter de rug doorgehaald: van alle kanten word in ku aangevallen.
6. De vendelier treedt over de vlag en werpt haar omhoog: de vijand sloeg bijna de vlag weg, maar ik kon ze nog juist opvangen.
(Bron: www.vendelzwaaien.jouwpagina.nl)
